DNS (ingiliscə: Domain Name System) — internetdə domen adlarını IP ünvanlarına çevirən sistemdir. Sadə dillə desək, DNS internetin telefon kitabçası kimidir.

DNS nə iş görür?

İnternetdə hər cihazın bir IP ünvanı olur (məsələn, 192.168.1.1 və ya 2001:0db8::1 kimi). Ancaq bu ünvanları yadda saxlamaq çətindir. Buna görə insanlar domen adları (məsələn, google.com, wikipedia.org) istifadə edir.

DNS isə bu domen adlarını avtomatik olaraq uyğun IP ünvanına çevirir. Məsələn:

• Siz brauzerə www.google.com yazırsınız.

• DNS bu adı Google-un IP ünvanına çevirir, məsələn 142.250.190.36.

• Brauzer həmin IP-yə qoşularaq Google-un saytını açır.

DNS necə işləyir? (Sadə izah)

1. Siz example.com saytına daxil olmaq istəyirsiniz.

2. Kompüteriniz DNS serverə sorğu göndərir: “example.com hansı IP-dir?”

3. DNS server cavab verir: “example.com = 93.184.216.34”

4. Kompüter həmin IP-yə qoşulur və sayt açılır.

Əlavə məlumat:

• DNS-in əksər istifadəçilər üçün görünməyən, lakin daim işləyən bir xidmətdir.

• DNS serverləri internet provayderləri, Google (8.8.8.8), Cloudflare (1.1.1.1) və başqaları tərəfindən təmin edilir.

• DNS pozularsa və ya düzgün işləməzsə, saytlar açılmaya bilər.