🔧 RAID massiv nə edir?
RAID massiv (RAID array) — bir neçə sərt diskin (HDD və ya SSD) birləşdirilərək bir disk kimi işləməsini təmin edən texnologiyadır. RAID-in məqsədi məlumatların təhlükəsizliyini artırmaq, sistemin sürətini yüksəltmək və ya hər ikisini bir yerdə təmin etməkdir.
RAID – Redundant Array of Independent Disks ifadəsinin qısaltmasıdır.
🔧 RAID massiv nə edir?
RAID massiv bir neçə fiziki diski bir virtual disk şəklində təqdim edir. Bu massivdə məlumatlar aşağıdakı məqsədlərlə idarə olunur:
Təkrarlanma (mirroring) – məlumat bir neçə diskdə eyni anda saxlanır → təhlükəsizlik artır.
Parçalanma (striping) – məlumat hissələrə bölünüb paralel yazılır → sürət artır.
Paritet (parity) – əlavə hesablama ilə disk zədələnsə belə məlumat bərpa olunur.
🔢 Ən çox istifadə olunan RAID səviyyələri (növləri)
| RAID Növü | Xüsusiyyətləri | Disk sayı | Təhlükəsizlik | Sürət |
|---|---|---|---|---|
| RAID 0 | Məlumatlar hissələrə bölünür, paralel yazılır | ≥2 | ❌ Yox | ✅ Yüksək |
| RAID 1 | Məlumatlar eyni anda 2 diskdə saxlanır | ≥2 | ✅ Yüksək | ❌ Orta |
| RAID 5 | Məlumat + paritet; 1 disk itirilsə bərpa olunur | ≥3 | ✅ Orta | ✅ Orta |
| RAID 6 | 2 paritet – 2 disk itirilsə də işləyir | ≥4 | ✅ Yüksək | ❌ Nisbətən az |
| RAID 10 | RAID 1 + RAID 0 kombinasiyası | ≥4 | ✅ Yüksək | ✅ Yüksək |
🎯 RAID massiv harada istifadə olunur?
Serverlərdə
NAS qurğularında (network storage)
Məlumat mərkəzlərində
Sürətli işləmə tələb edən tətbiqlərdə (video montaj, verilənlər bazası və s.)
🛑 RAID-in MÜHÜM QEYDİ
👉 RAID backup (ehtiyat nüsxə) deyil!
RAID disk sıradan çıxdıqda sistemin dayanmasının qarşısını alır, amma virus, yanlışlıqla silinmə və ya yanğın kimi hallarda RAID heç bir fayda vermir. Buna görə ayrıca backup sistemi mütləq olmalıdır.
English 
Russian 
Azerbaijani