Hacking növləri — müxtəlif məqsədlərlə, metodlarla və motivasiyalarla həyata keçirilən kiber hücumların və ya sistem müdaxilələrinin formalarıdır. Hacking ümumilikdə icazəsiz olaraq bir sistemə müdaxilə etmək mənasını verir, lakin bu fəaliyyətin məqsədi və nəticəsinə görə növlərə bölünür.
🔍 Əsas Hacking Növləri:
1. 🧑💻 White Hat Hacking (Ağ şlyapalı hakerlər)
Məqsəd: Sistemləri test etmək, zəiflikləri tapmaq və aradan qaldırmaq
Müqavilə əsasında işləyirlər (etik hakerlər)
Tətbiq sahəsi: Penetration testing (penetrasiya testi), təhlükəsizlik auditi
2. 🧟 Black Hat Hacking (Qara şlyapalı hakerlər)
Məqsəd: Məlumat oğurluğu, sistemləri pozmaq, maliyyə və ya şəxsi mənfəət
Qanunsuzdur, hüquqi məsuliyyətə səbəb olur
Nümunə: Bank sistemlərini hack etmək, ransomware hücumları
3. ⚖️ Grey Hat Hacking (Boz şlyapalı hakerlər)
Məqsəd: Qanunsuz yolla daxil olub məlumatları açıqlamaq, lakin niyyəti zərər vermək deyil
Etik və qanunsuz arasında sərhəddədir
Məsələn, sistemə daxil olub zəifliyi aşkar edərək şirkətə xəbər vermək
🧠 Texniki baxımdan hacking növləri:
4. 🎣 Phishing (Kimlik oğurluğu)
Saxta e-maillər və ya saytlarla istifadəçilərin şifrə, kart kimi məlumatlarını almaq
Çox yayılmış sosial mühəndislik üsuludur
5. 🦠 Malware Hacking
Zərərli proqramlar vasitəsilə hücum (virus, trojan, ransomware və s.)
Əsas məqsəd sistemə nəzarət, məlumat oğurluğu və ya kilidləmə
6. 🧬 SQL Injection
Veb saytlarda verilənlər bazasına sorğular daxil etməklə məlumat bazasına sızmaq
Əsasən zəif kodlaşdırılmış login və axtarış formalarında olur
7. 🔓 Brute Force Attack
Şifrəni sındırmaq üçün bütün mümkün kombinasiyaları avtomatik yoxlama üsulu
Güclü şifrə və CAPTCHA ilə qarşısı alınır
8. 📡 Man-in-the-Middle (MITM) Attack
İki tərəf arasında gedən məlumatları araya girərək ələ keçirmək
Wi-Fi üzərindən edilən hücumlarda çox yayılıb
9. 🧱 Denial of Service (DoS) / DDoS
Serveri və ya vebsaytı yükləmək və ya sıradan çıxarmaq
Botnet şəbəkələri ilə kütləvi şəkildə edilir
10. 📱 Bluetooth / NFC Hacking
Mobil cihazlara yaxın məsafədən sızmaq (xüsusilə NFC və Bluetooth açıq olduqda)
Bluejacking, Bluesnarfing kimi alt növləri var
11. 🛠️ Zero-Day Exploit
Əməliyyat sistemində və ya proqram təminatında hələ yaması çıxmamış zəifliklərə hücum
Çox təhlükəlidir, çünki istehsalçı tərəfindən tanınmır
12. 🧪 Social Engineering (Sosial mühəndislik)
İnsan psixologiyasından istifadə edərək parol, giriş və s. kimi məlumatları almaq
Texniki bacarıqdan çox aldatma bacarığı tələb edir
💡 Digər xüsusi növlər:
Növ
Xüsusiyyətlər
Keylogger hacking
Klaviaturadan yazılan məlumatları ələ keçirmək
Rootkit hacking
Sistemə tam nəzarət almaq üçün gizli kodlar yükləmək
IoT Hacking
Smart cihazlar (kamera, TV, router və s.) üzərindən hücum